Mazhar Şevket İpşiroğlu


Yönetmen

Doğum Tarihi : 1908, İstanbul
Ölüm Tarihi : Mart 1985, İstanbul

Ord. Prof. Dr. Mazhar Şevket İpşiroğlu, 1908’de İstanbul’da doğdu. Küçük yaşta gösterdiği resim yeteneği nedeniyle, liseyi bitirinceye kadar Namık İsmail’in atölyesine devam etti. Almanya’ya giderek bir yıl Düsseldorf Akademisi Resim Bölümü’nde öğrenim gördükten sonra, 1929’da oradan ayrılarak Bonn, Hamburg ve Berlin üniversitelerinde felsefe ve sanat tarihi okudu. 1933’te Tübingen Üniversitesi’nde Hegels Aesthetik in Ihrem historischen Zusammenhang "Tarihsel Bağlamı İçinde Hegel’in Estetiği" adlı teziyle felsefe doktoru oldu. 1934’te Türkiye’ye dönerek İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü öğretim üyeliğine atanan İpşiroğlu, bir önceki yıl gerçekleştirilmiş olan üniversite reformunun yaşama geçirilmesinde yoğun emek verdi. 1939’da Martin Heidegger ve Max Scheler’de İnsan konulu teziyle doçent, 1943’te profesör unvanını aldı. 1930’ların sonuna doğru çalışmalarında daha çok sanat tarihine yer veren İpşiroğlu, fakültede Sanat Tarihi Bölümü’nün kurulması üzerine buraya geçti ve 1949’da bölüm başkanı oldu. 1956’da sanat tarihçisi Sabahattin Eyüboğlu’yla birlikte İstanbul Üniversitesi Film Merkezi’ni kurdu ve Anadolu uygarlıklarını geniş çevrelere tanıtmak ve benimsetmek amacıyla birçok film çekilmesini sağladı. Bu nedenle Türk Belgesel Sinemasına öncülük eden ustalardandır. Araştırmalarının yanı sıra yönetim görevleri de üstlenen İpşiroğlu, 1948-49 ve 1958-59’da iki kez dekanlık yaptı. 1960’ta ordinaryüs profesörlüğe yükseldi. 1961’de İslam sanatı dersleri vermek üzere Tübingen Üniversitesi’ne gitti, 1965’te İstanbul Üniversitesindeki görevine döndü ve 1977’de emekliye ayrıldı. Mazhar Şevket'in kızı tarihçi ve Filozof Zehra İpşiroğlu ve eşi de birlikte sanat tarihi araştırmaları yaptıkları tarihçi Hatice Nazan İpşiroğlu'dur. Türkiye’de sanat tarihinin bir bilim dalı olarak yerleşmesinde çok önemli katkıları olan, Batı Hıristiyan sanatı ve İslam sanatı üzerine çok sayıda bilimsel yazısı yayımlanan İpşiroğlu’nun birçok kitabı yayınlanmıştır. 1985’te İstanbul’da öldü.

Yönetmenliğini Yaptığı Belgesel Filmler

Kapalı Çarşı - 1974 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Nazan İpşiroğlu
Siyah Kalem (İkinci Versiyon) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
III. Ahmet Surnamesi (Surname) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
Aktamar - 1963 / Adnan Benk, Mazhar Şevket İpşiroğlu
Anadolu Yollarında - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Karanlıkta Renkler - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Surname - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Anadolu'da Roma Mozaikleri - 1958 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Siyah Kalem - 1957 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu

Hitit Güneşi - 1956 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Berlin Film Festivali, İkincilik "Gümüş Ayı" Ödülü, 1956

Yayınlanmış Kitapları

Rönesans Sanatı, 1942
Mazhar Şevket İpşir
215 Sayfa
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları: 170

Oluşum Süreci İçinde Sanatın Tarihi, 1977
History of Art in the Formation Process
M. Ş. İbşiroğlu, Nazan İpşiroğlu

Sanatta Devrim, 1979
Revolution in Art
M. Ş. İbşiroğlu, Nazan İpşiroğlu

Düşünmeye Çağrı
Invitation to Thinking
M. Ş. İbşiroğlu, Nazan İpşiroğlu

Kök Atatürkçülük
Original Kemalism
M. Ş. İbşiroğlu, Nazan İpşiroğlu

Avrupa Sanatında Gerçek Duygusu, 1954
M. Ş. İbşiroğlu, Sabahattin Eyuboğlu

Topkapı Sarayı’ndaki Başyapıtlar, 1980
Meisterwerke aus dem Topkapı

Avrupa Sanatı ve Problemleri, 1946
Das Bild im Islam, 1971
İslam’da Resim Yasağı ve Sonuçları, 1973
Wind der Steppe, 1984
Bozkır Rüzgârı: Siyah Kalem, 1985

Bozkır Rüzgarı : Siyah Kalem
Kategori: Sanat
Yazar: Mazhar Şevket İpşiroğlu
Sayfa: 108
Ölçü: 16.5 x 24 cm
ISBN 978-08-0841-X
YKY’de
1. Baskı: 2004

İslâmda Resim Yasağı ve Sonuçları
Kategori: Sanat
Yazar: Mazhar Şevket İpşiroğlu
Sayfa: 186
Ölçü: 16.5 x 24 cm
ISBN 975-08-0955-6
YKY’de
1. Baskı: 2005

Ahtamar Kilisesi / Işıkla Canlanan Duvarlar, 2003
Die Kirche von Achtamar - Bauplastik im Leben des Lichtes
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık
Mazhar Şevket İpşiroğlu Sanat Dizisi

Kaynak
Yapı Kredi Yayınları

Kapalı Çarşı - 1974 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Nazan İpşiroğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 113

Anadolu Yollarında - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 39

Karanlıkta Renkler - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 32

Siyah Kalem (İlk Versiyon) - 1957 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 24

Surname - 1959 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 30

Hitit Güneşi - 1956 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 15

Anadolu’da Roma Mozaikleri - 1958 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Sabahattin Eyüboğlu
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 35

III. Ahmet Surnamesi (Surname) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 104

Siyah Kalem (İkinci Versiyon) - 1973 / Mazhar Şevket İpşiroğlu, Ünsal Yücel
Filmlerle Anadolu Destanı Yazmak, Cenk Demirkıran, 2011, Sayfa 24