Yapım Tarihi - 2014
Süre - 00:30:00
Format - Belgesel, Renkli, Türkçe
Yönetmen - Cengiz Özkarabekir
Suriyeli sığınmacıların sayısı 2 milyona doğru gidiyor. Hazırladığım
TÜRKİYE'DEKİ SURİYE belgeseli bu akşam saat 22:00'da BUGÜN TV'DE...
Cengiz Özkarabekir
23 Eylül 2014
BUGÜN TV'DE GÜNDEME GETİRİLDİ
Son yılların en büyük göç dalgasının anlatıldığı ve Cengiz Özkarabekir
tarafından hazırlanan "Türkiye'deki Suriye" Bugün TV belgesel kuşağında işlendi.
CHP Milletvekili Mehmet Şeker, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin,
Gazetemiz Yönetim Kurulu Başkanı Ökkeş Özekşi ve Emlakçılar Odası Eski Başkanı
Ramazan Aslan’ın görüşlerini dile getirdiği "Türkiye'deki Suriye" belgesinde
endişelendiren gerçekler net şekilde gözler önüne serildi. Şahin, konuşmasında
"Geldiğimiz noktada artık misafirlik bitiyor" mesajı verirken, Mehmet Şeker,
“maalesef hükümete söz dinletemedik” diye konuştu. Ökkeş Özekşi, Suriye
konusunda ilk başlarda yanlışlık yapıldığını ve devam ettiğini söylerken,
Ramazan Aslan ise, emlak sektörünün de ciddi hatalar yaptığını İleri sürdü.
Kilis, Hatay, Şanlıurfa ve Gaziantep'teki 'Suriyeli' gerçeğinin tüm çıplaklığı
ile gözler önüne serildiği belgeselde, 62 yaşındaki Hıdır Çalar, 'ev boşaltma'
nedeniyle tartıştığı Suriye uyruklu kiracısı tarafından bıçaklanarak
öldürülmesiyle başlayan gerginlikten, emlak fiyatlarına ve halkın
Suriyeli'lerden duyduğu rahatsızlık ele alındı. Belgeselde Ünaldı mahalesinde
Suriyeliler tarafından öldürülen Hıdır Çalar'ın yakınları ve Gaziantepli
esnaflar da endişesini dile getirdi.
SURİYELİ MÜLTECİLERDE KONUŞTU
Belgeselde Gaziantep'e yerleşen Suriyeli mültecilerde konuştu. Sıkıntılarını
dile getiren mülteciler, zorlukla geçindiklerini ve sadece kirayı
verebildiklerini anlattı. Mülteciler, "Herkesten yardım dilenir duruma geldik.
Zor durumdayız. Gaziantep'te bir olay oldu, bütün Suriyeliler kötü oldu. Ama çok
iyi insanlar var. Bize yardım edenler, ekmek verenler, yemek verenler var" dedi.
MEHMET ŞEKER
(CHP GAZİANTEP MİLLETVEKİLİ)
"BİNİN ÜZERİNDE İŞYERİ AÇILDI"
"Öncelikle halkımız çok memnun oldu. Suriyeliler geliyor, bakkalımdan,
kasabımdan, manavımdan alışveriş yapıyor bana para veriyor. 100 liralık evim
vardı, 500 liraya kirada oturuyor. Fabrikacı Sevindi. İşçi bulamıyorum bak
bunlar geldi hem sigortası yok, sosyal güvencesi yok dahada ucuza çalışıyorlar.
Tarım alanında köylü tarım arazisinde çalıştıracak işçi ırgat bulamıyordu. Şimdi
orada Suriyeliler çalışmaya başladı. Gaziantep’te yaklaşık binin üzerinde işyeri
açtılar"
KENDİMİZİ DİNLETEMEDİK
"3 yıl önce bizim Türkiye’nin Suriye ile ilgili politikasında başlayan
sıkıntılar bugünlere getireceğini gördük. O zamanlar kamplar yapıldı,
Suriyeliler buraya gelmeye başladılar, burdan oraya insanlar cihad için gitmeye
başladı. Doğal olarak gittikçe artan nüfusu hissetmeye başladık. Bunun sosyal,
siyasal, ekonomik boyutları olacağını gördük ve hükümeti uyardık. Buralarda
sıfır noktasına kamp yapmayın çünkü karşıda çatışma oluyor insanlar oradan
yaralı bu kampa gelirler ya da bu kamptan oraya ateş ederler bu bir savaş sebebi
olur dedik. Tabi bunların hiç birisini dinletemedik mevcut yapıya. Hükümette
şunu söyledi bize ya üç ayda bitecek zaten Esed gidecek 3 ay sonra Suriye’de
yeni bir yönetim olacak"
EN BÜYÜK KORKUM MEZHEP SAVAŞI
"Benim en büyük korkum mezhep savaşı. Yani yanıbaşınızda Suriye’de müslüman
müslümanı boğazlarken, Bu şii, bu nusayri diye öldürmeye çalışırken işte
görüyorsunuz Irak’ta Ezidi diye, yani ezidi olabilir insan hristiyan, yahudi
olabilir insanlar katledilmeye başladıysa bu ateşin bizim evimize sıçramaması
mümkün değil. Dolayısıyla benim en büyük korkum, bizim şehrimizde de bizim
ülkemizde de mezhepsel bir ayrılığın ve çatışmanın oluşması. "
FATMA Şahin
(GAZİANTEP BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI)
"SORUN BU KADAR BÜYÜK DEĞİLDİ"
"Son 3 yılda bugün resmi kayıtlara göre 215 bin Suriyeli mülteci şehre girdi.
Şehrin yaşamına girdi. Her alanında, ekonomik, eğitim, Sağlık ve güvenlik
boyutunda. Hemşehrilerimiz göçe alışık olduğu için bu geçiş sürecinde çok yüksek
bir sabır gösterdi. Çok yardımcı oldu. Kışın battaniyesini verdi, ekmeğini
gönderdi, evini açtı, sofrasını paylaştı. Sorun var ama sorun bu kadar büyük
değil"
MİSAFİRLİK BİTİYOR
"Geldiğimiz noktada artık misafirlik bitiyor. Bir an önce Suriye’de asayişin
sağlanması ve herkesin zorunlu olarak geldiği yere dönme talepleri, Suriyeli
mültecilerinde talepleri var. Dolayısıyla bizim halkımızında beraber yaşama
kültüründe hakikaten büyük bir sabırla geldiği noktada bu sürecin daha ne kadar
devam edeceği konusunda kafasında soru işaretleri var. 3 yıldan sonra misafirlik
bitecek tabi, bitti misafirlik. Dolayısıyla bizim burada beraber yaşama
kültürünü olgunlaştırmamız gerekiyor. Şimdi aslında herkes çok iyi niyetle bütün
gücüyle süreci yönetmeye çalıştı. Bir hata olarak bakmamak olayın büyüklüğünden
dolayı bu kadar sayıyı bu kadar uzun süre hiç kimse öngöremediğinden kaynaklı
sorun olarak bakmak gerekiyor. Madem böyle bir fotoğraf var bunu çözecek
kurumsal kapasiteye de bizim ulaşmamız gerekiyor."
ÇÖZÜLMESİ GEREKEN SORUNLAR Var
"Aslında bir adli vaka olarak karşımıza çıkan ev sahibi kiracı sorunu. Aslında
iki Suriyeli veya İki Türk arasında da olabilir. Dünyanın her tarafında
olabilecek bir vakanın böyle hızlı bir şekilde toplumsal bir olaya dönüşmesinin
arka planında hem hakikaten çözülmesi gereken sorunlar var hem de bunu sabote
edip bunu provake ederek şehri bütün Suriyeliler bütün Gaziantepliler
genellemesi üzerinden giden farklı niyetli insanlar var dolayısıyla bunları
birbirinden ayırt etmek gerekiyor"
ÖKKEŞ ÖZEKŞİ
(GAZİANTEP27 GAZETESİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI)
"Suriyelilere öyle bir kucak açıldıki başlarda, bu sığınmacıları kendi evlerine
misafir etmeler, işyeri açma imkanı tanımalar, eşyalarını paylaşanlar adeta
sıraya girmişlerdi. Zamanla boşta gezen evini barkını terkeden ülkemize kaçan
Suriyelilerden işsiz olanları Gaziantep’te fabrikada çalıştırmaya başladılar.
Bunlar genel olarak baktığınızda bu insanlara bir nevi destek verme adına
yapılıyordu, ama hiç bir kontrol yok, kayıt yoktu. İşte o dönemde uyarıcı
yazılar yazdık yetkililere.. Çünkü karanlık bir yola giriliyordu, arabayla
gelenler şehirde istediği gibi cirit atıyor, kaza yapıyor trafikte özgürce
hareket ediyordu. Arabasız gelenler de her semtten bulabildiği kadarıyla ev
satın alıyor veya yüksek fiyatla ev kiralıyor, bunlar genellikle ev sahiplerini
sevindiriyordu. Ama bu arada kentte kiralık ev sorununun ilerde büyüyebileceğini
kimse hesaplayamıyordu.
HALEP BELEDİYE BAŞKANI GÜZELBE’E DANIŞMAN OLDU
Kucak açma öyle bir noktaya geldi ki, şehrimize gelen Halep Belediye Başkanını
Büyükşehir Belediye başkanı Asım Güzelbey danışman olarak görevlendirdi. Yani
başlarda çok sıcak bir ortam vardı. Bunlar aslında kısa vadede Suriye
meselesinin çözülebileceğini düşündükleri için yapılıyordu. İşte orada bir
hesapsızlık yaptılar, yani bu işi organize edenler kimse artık… Tabii daha sonra
ilerleyen zamanlarda iş zıvanadan çıktı.. Artık sınırdan kontrolsüz bir şekilde
gelen Suriyeliler Gaziantep’in nüfusunu artıracak ve kent yaşamını tehdit edecek
bir noktaya getirdiler"
TEDBİR ALINMAZSA SIKINTI BÜYÜR
"Esad’ın beklenenin aksine çok daha iyi bir politika izleyerek Suriyenin başında
kalıcı hale gelmesi hesapları allak bullak etti Türkiye’de. Bu defa çok aşırı
bir yığılma olduğu için sadece Gaziantep değil, Hatay, Urfa da bu göçten
bunalmaya başladı. Çözüm üretilemedi maalesef.. Bu defa Ankara merkez politikada
bir yanlışlık olduğu gördü ama bunu yansıtmamaya çalıştı. Özellikle Gaziantep’te
Suriyelilere dokunmayın, dokundurtmayın tavsiyeleri yapılmaya başlandı. Haliyle
çok ciddi bağlantı kopukluğu yaşandı. Gelinen noktayı hepimiz görüyoruz.
Gaziantep’te ciddi şekilde eğer bundan sonra tedbir alınmaz, şehirdeki mevcut
kimliksiz, ne olduğu belirsiz bunlara araçlar dahil, Suriyeliler kontrol altına
alınmaz, bir Düzen sağlanmazsa Gaziantep için sıkıntılar bitmeyecektir.. "
RAMAZAN Aslan
(EMLAKÇILAR ODASI ESKİ BAŞKANI)
"ENDİŞE GERÇEĞE DÖNÜŞTÜ
"Belki ilk etapta Gazianteplinin vermiş olduğu, Türk olmanın, Müslümanın olmanın
vermiş olduğu konukseverlikle geçici bir sürede olsa biz bu konuklarımızı
ağırlayalım mevcut imkanlar çerçevesinde onlara katkı sağlayalım yardımcı olalım
nasıl olsa kısa sürede dönerler anlayışı düşüncemizin bir tarafından oldu. Bir
takım ciddi tereddütlerimizde vardı. Çünkü oluk oluk insan geliyordu Suriyeden.
Bu Akın Akın gelen insanların ya acaba bunlar uzun süre kalırlarsa gibi bir
endişe taşıyo idik. Maalesef bu endişe gerçeğe dönüştü"
VİCDANLARIMIZ RAHATSIZ
"Bizimde hatalarımız var. Ne yaptık. İyi ne güzel 100 liralık yeri 500 liraya,
500 liralık yeri bin liraya kiraya verelim. Burada aslında bizimde
vicdanlarımızı rahatsız eden bir tutumumuz oldu. Taşınmaz sahipleri olarak. Bu
doğru muydu bu yanlış bunun altını çiziyorum bu yanlış. Ama insanız nefis
taşıyoruz. O insanlarda maalesef nefislerine yenik düştüler. Bir Gaziantepliye
500 liraya kiraya vereceği yeri Suriyeliye bin liraya kiraya verdi. Biz o
zamanda bakın şunun altını çok net şekilde çizdik. Yanlış yapıyorsunuz dedik.
Belki ilk etapta bu kazançlar size yerel tabirle şirin gelebilir ama bir zaman
sonra bu insanlar bu ücretleri ödeyemeyecek dedik"