Yapım Tarihi - 2013
Süre - 00:28:00
Bölüm Sayısı - 3
Format - Belgesel, Renkli, Türkçe
Yönetmen - Servet Somuncuoğlu
Yapımcı - Servet Somuncuoğlu
Metin Yazarı - Servet Somuncuoğlu
Görüntü Yönetmeni - Ahmet Veysi Baban
Kameraman - Ahmet Cengiz Karadeniz
Genel Danışman - Turgut Tok
Yapım, Yönetmen Yardımcısı - Yasin Cemal Galata
Koordinasyon - Zeki Akakça
Kurgu - İlham Bahadır, Arif Aydın
Jenerik - Kartal Uzun
Müzik Yönetmeni - Cengiz Özkan
Müzik Düzenleme - Engin Arslan
Seslendiren - Emin Baykırkık
Grafik Tasarım - Fuat Tok
Kaçırılmayacak belgesel- Tamgalar-Dengizli
Türk Dünyası ve Anadolu coğrafyasında milyonlarca km. yol katederek Türk Tarihi
hakkında birbirinden önemli çalışmalar gerçekleştiren Araştırmacı-Belgeselci-
Servet Somuncuoğlu’nun bir diğer önemli çalışması Tamgalar-Dengizli Belgeseli
tamamlandı. Belgesel, 10-17-24 Nisan 2013 tarihlerinde TRT Belgesel Kanalında
saat 21.00’de 3 bölüm halinde yayınlanacak.
Belgeselin danışmanlarından Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Akar, herkese belgeseli izleme çağrısında bulundu.
Binlerce yıllık tarihi geçmişe sahip Güney-batı Anadolu’nun tarihi ile ilgili
her gün yeni bir bilgi ortaya çıktığını söyleyen Akar, “ Çok çeşitli
uygarlıklara ev sahipliği yapmış Muğla ve bölgesinin Türk öncesi tarihi ana
hatlarıyla bilinmekle birlikte, Türklerin iskan tarihi ile ilgili belgelerde
değişik kayıtlar bulunmaktadır. Genel bilgiler, bölgemizin 1280’lerde Menteşe
beyliğinin kurulmasıyla Türkleştiği şeklindedir. Oysa bölgemizdeki dil ve kültür
katmanlaşmasına bakıldığında, bu tarihten önce de yörede Türkçe konuşan
toplulukların olması ihtimali kuvvetlendiriyordu. Zaten bu konuda en somut
bilgiyi P. Wittek vermişti. Wittek, Menteşe Beyliği adlı kitabında Bizans
kroniklerine dayalı olarak XII. yüzyılın sonlarında Güney-batı Anadolu’daki
Balkanlardan Müslüman Türklere karşı tampon bölge oluşturmak amacıyla
Balkanlardan getirilen 10 bin Hıristiyan Kuman Türkünden söz etmektedir.Bu
bilgileri aslında yöremizdeki diyalekt çeşitliliği de teyit etmektedir. Zira
Menteşe bölgesinde Oğuz boylarının dil özellikleri ile Kuman/Kıpçaklara ait
konuşma şekilleri karışık olarak kullanılmaktadır. Bunları Muğla bölgesinde
yaklaşık on beş yıldır yaptığımız ağız araştırmalarında biz de tespit etmiş
bulunuyoruz. Tabii Muğla bölgesinin kültür uzantıları yalnızca bugünkü il
sınırları ile sınırlı değildir. Bu kültür coğrafyasına bütün Ege’yi, biraz daha
daraltırsak, Aydın ve Denizli’yi de mutlaka dahil etmek gerekir.”dedi.
Tarih aydınlığa kavuşuyor
“Bölgenin sözünü ettiğimiz dönemdeki tarihinin aydınlığa kavuşturulması adına
önemli bir adım da Denizli’de atıldı.” Diyen Akar, “ Belgesel yapımcısı Servet
Somuncuoğluiki yıl boyunca Denizli bölgesinde kültür ve tarih araştırmaları
yaparak Tamgalar-Dengizliadlı 3 bölümlük bir belgesel çekti. Servet Somuncuoğlu,
Asya Türk coğrafyasına petroglifleri (Kaya resimleri) çekerek bu konuda haklı
bir üne kavuşmuş bir kültür adamı. Somuncuoğlu,TRT adına Karlı Dağlardaki Sır,
Damgaların Göçü, Zamana Karşı, Türkistan’da Bir Gün, Altın Elbiseli Adam gibi
önemli belgeselleri çekti ve ayrıca Sibirya’dan Anadolu’ya Taştaki Türkler,
Saymalıtaş - Gökyüzü Atları, Damgaların Göçü - Kurgan kitaplarını hazırladı.”
Diye konuştu.
Ayrıca, çalışmalar hakkında özet bilgi veren Akar, şunları söyledi-
“Somuncuoğlu’nun son belgeseli Tamgalar-Dengizli, Denizli bölgesini ele alıyor.
Bölgedeki mezar taşlarının okunması ve damgaların tespiti aşamasında danışman
olarak biz de bulunduk. 16-17 Aralık 2012 tarihlerinde Denizli’nin Çivril
ilçesine bağlı başta Özdemirci kasabası olmak üzere çevredeki başka başka
yerleşim birimlerindeki mezarlıklarda özellikle Oğuz boylarına ait damgalar ve
daha da önemlisi Orhun abidelerindeki harflerle yazılmış metinler tespit ettik.
Bu damga ve harflerin bir bölümü zaman içinde tahrip olmuştu.Fakat açıkça ve çok
net olarak okunan onlarca Orhun işaretleri vardı. Bunların özellikle engebeli ve
dağlık yörelerdeki Türkmen köylerinin mezarlıklarında bulunması ayrıca dikkat
çekici idi. Mezar taşlarındaki boy işaretleri ve yazılar yanında kayalara
oyulmuş damgalar bulunuyordu. Bunların,Türk dünyasının hemen hemen her yerinde
görülen damgalarla şekil ve üslup bakımından aynı olması, bu kültürün
sürekliliğini göstermesi bakımından da son derece önemliydi.
TRT Belgesel Kanalında üç bölüm halinde 10-17-24 Nisan 2013 (Saat- 21.00)
tarihlerinde gösterilecek olan Tamgalar-Dengizli Belgeselinin, bölgemizin
tarihine yeni sayfalar açacağına inanıyor, emeği geçen herkesi tebrik ediyorum.”
