Yapım Tarihi - 1974
Süre - 00:26:00
Format - Belgesel, Renkli, Türkçe
Bölüm Sayısı Süresi - 1 x 26’
Yayın Tarihi - 10.11.1974
Yapımcı - Kerime Senyücel
Yönetmen - Kerime Senyücel
Kameraman - Hüseyin Aksoy, Uğur Güngör, Daver Atabey
Sesçi - Ertuğrul Eraslan
Kurgu - Hasan Bayraktar
Danışman - Leman Karaosmanoğlu
Metin Yazarı - Sunullah Arısoy
Seslendiren - Sunullah Arısoy
Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU’nun ölümünün 5. yılı nedeniyle hazırlanan belgeselde;
yazarın roman yazmaya başlamasından bahsedilmekte, çocukluk ve gençlik döneminde
okuduğu, etkilendiği yazarlara değinilmekte ve özellikle baş usta olarak
bellediği Marcel PROUST’a vurgu yapılmaktadır. Yazar-romancı, diplomat ve
politikacı olmak üzere üç farklı kimliği olduğu ancak hiç değişmeyen kimliğinin
yazar romancı kimliği olduğu anlatılmaktadır. Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU,
Atatürk’ü ve devrimlerini en iyi anlayan, değerlendiren ve anlatan kişi olarak
saygınlık kazanmıştır. Programda, yazar ile yapılan röportaja yer verilmekte ve
bu röportajda Yakup Kadri, Atatürk’ü ismen Çanakkale Muharebesi’ndeki şöhretiyle
tanıdığını ve Üsküdar Lisesi edebiyat ve felsefe hocasıyken sınıfta, top sesleri
nedeniyle duraksadığında, savaşa gitmemiş ve sınıfta bulunan tek öğrencisinin
kendisine “Hocam endişelenmeyin, Anafartalar Kumandanlığına Mustafa Kemal geldi,
o tuttuğunu koparır,” dediğini anlatmaktadır. Yazar ayrıca, Atatürk’ün ne sağcı,
ne de solcu olduğunu, ilerici bir lider olduğunu ve ölüsünün bile bizim önümüzde
gittiğini, o varken en azından ondan kuvvet alıp acele yürümeyi öğrendiğimizi,
ama şimdi “O” olmadığı için biz dirilerin daha ölü durumda olduğumuzu
aktarmaktadır. Programda, yazarın, çağdaş Türk romanının gelişmesinde büyük bir
payı olduğu vurgulanmakta, politikacı ve diplomat kimliğinden bahsedilmektedir.
Cumhuriyet’ten sonra etkin hizmetlerde bulunan Yakup Kadri’nin, Mardin
milletvekili seçildiğini bildiren 1929 tarihli, Atatürk imzalı telgrafa yer
verilmektedir. 1920’de yazdığı ilk romanı “Kiralık Konak” ve sonrasındaki “Bir
Sürgün”, “Hüküm Gecesi”, “Sodom ve Gomore”, “Yaban”, “Nur Baba”, “Ankara Romanı”
ve “Panorama” gibi romanlarının, iyi işlenmiş karakterlerle donandığı ve
toplumsal sorunların incelenerek belirginleştirildiği anlatılmaktadır.
Kaynak
Geçmişten Geleceğe Belgeler... Bilgiler... 1968/2008
TRT Arşiv Dairesi Başkanlığı, N. Beyhan Karadağ