Yapım Tarihi - 1999
Süre - 00:45:00
Bölüm Sayısı - 6
Format - Belgesel, Renkli, Türkçe
Bölüm Sayısı Süresi - 6 x 45'
Yayın Tarihi - 08.02.1999-18.04.2001 / 15.02.2002-09.03.2003
Yapımcı - Kerime Senyücel
Yönetmen - Kerime Senyücel
Yapım Yardımcısı - Bilge İbik, Engin Güzel, Elif Bilgiç, Sinem Dirlik, Sibel
Tekin
Yönetmen Yardımcısı - Sinem Dirlik, Sibel Tekin
Kameraman - Sarper Hokna, Deniz Hokna, Engin Güzel
Sesçi - Attilla Aslan, Hüseyin Topal
Kurgu - Meltem Kuyucu Ataoğlu
Danışman - Filiz Doğanay, Alim Çopuroğlu, İbrahim Tuğrul
Metin Yazarı - Kerime Senyücel
Seslendiren - Mehmet Ege
Özgün Müzik - Derya Köroğlu
Birecik Barajı’nın yapılacağı bölge, tarihi olarak “Yukarı Mezopotamya Bölgesi”
olarak tanınan bölgedir. Bölge bugüne kadar, Mezopotamya uygarlıklarından
Romalılara, Selçuklulardan Araplara, Osmanlılardan Türklere pek çok uygarlığa
tanıklık etmiştir. Birecik Barajı’nın bölgeye getirdiği değişim, çekimleri 4
yılda tamamlanan “Halfeti Suya Dönüşen Topraklar” adlı yapımla; bölgede yaşanan
insan, çevre ve kültür değişimini belgelemektedir. 1998 yılında çekilen bölümü;
“Baraj Belki de Hayatımızı Yeniden Şekillendirecek” adını, 1999’daki değişimi
anlatan bölüm; “Anılarla Yaşamayı Düşünürsek Hiçbirşey Başaramayız” başlığını,
Halfeti 2000 yılı belgeseli; “Vadide Kuş Seslerinin Yerini Hizar Sesleri Aldı”
adını taşımakta ve yıllardır izlenen kişilerin yaşamının nasıl değiştiğini ve
Roma kenti Zeugma'nın da nasıl aşama aşama suya gömüldüğünü belgelemektedir.
Program 2001 yılında hem Sedat Simavi Ödülleri, Yılın En iyi Belgeseli Ödülü’nü
hem de Radyo TV Muhabirleri Derneği, Yılın En İyi Belgeseli Ödülü’nü
kazanmıştır.
Kaynak
Geçmişten Geleceğe Belgeler... Bilgiler... 1968/2008
TRT Arşiv Dairesi Başkanlığı, N. Beyhan Karadağ
Halfeti - Land of Hope and Misfortune
Original Tittle - Halfeti Suya Dönüşen Topraklar
Tittle in English - Halfeti Land of Hopu and Misfortune
Episode - 3
Duration Episode I - 43'46"
Episode II - 4500
Episode III - 55'19"
Date of Production : 1998-2001
Director - Kerime Senyücel
Script - Filiz Doğanay / Kerime Senyücel
Adviser - Filiz Doğanay / Gap İdaresi / Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü / Enerji
Bakanlığı Uzmanları
Music - Yeni Türkü / Derya Köroğlu
Sound - Mehmet Ege
Directory of Photography - Yavuz Türkeri - 2000 / Haldun Özkanlı - 1999 / Sarper
Hokna - 1998
Sound - Atilla Arslan - 2000 / Orhan Tamer - 1999 / Atilla Arslan - 1998
Photograph - Ali Ahıskalı, Hüseyin Öğretmen, Murat Zileli, Süleyman Yurdakul
Halfeti, is the town in the Şanliurfa Province near Euphrates River in the
Southeastern Turkey.
In the year 2000, it will be affected by the Birecik Dam Reservoir together with
44 villages settled on the two sides of the river. Some of these villages will
completely or partially be flooded. 28 thousand people will be affected by the
Dam.
The project which is implemented on public participatory basis, also aims to
facilitate the social, economic and cultural adaptation of the people into their
new lives.
The documentary aims to record the changes in the lives of certain people chosen
from the area till 2001, the year the Dam Lake will be completed. And also
record the changing of the sight of the Dam Area which is known as Upper
Mesopotamia historically. This record will give us a chance to follow the
changes of nature too.
Synopsis
A documentary about the change took place in the lives of people on the banks of
the Euphrates River during the construction of Birecik Dam. The Euphrates River
has its source in the Eastern Anatolia Region and enters Halfeti by passing
through a deep valley. The Euphrates River culture was created and lived here
for thousands of years.
Halfeti is the name of the town in the Şanlıurfa Province in the Southeastern
Turkey. It is situated near Euphrates River. In the year 2000, it was affected
by the Birecik Dam Reservoir together with 45 villages settled on the two sides
of the river. Some of these villages were completely and some of them were
partially flooded by the water of the Dam. 30 thousand people were affected.
The documentary records the changes in the lives of certain people chosen from
the area. And also records the changing of the Dam Area which is known
historically as Upper Mesopotamia. It tells us what happened to the people, we
followed during the 4 years before inundation.
Yapım Tarihi - 1998 / 2001
Süre - 00:30:00
Bölüm Sayısı - 6
Format - Belgesel, Renkli, Türkçe
BSB Arşiv No - 283
Yönetmen - Kerime Senyücel
Metin Yazarı - Filiz Doğanay, Kerime Senyücel
Danışmanlar - Filiz Doğanay, Gap İdaresi, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Enerji Bakanlığı Uzmanları
Özgün Müzik - Yeni Türkü, Derya Köroğlu
Seslendiren - Mehmet Ege
Görüntü Yönetmeni - Yavuz Türkeri - 2000 / Haldun Özkanlı - 1999 /
Sarper Hokna - 1998
Ses - Atilla Arslan - 2000 / Orhan Tamer - 1999 / Atilla Arslan - 1998
Fotoğraflar - Ali Ahıskalı,
Hüseyin Öğretmen, Murat Zileli ve Süleyman Yurdakul
Kaynak
Kerime Senyücel
TRT Radyo Televizyon Dergisi, Yıl 1999, Sayı 177, Sayfa 14 - 15
Birecik Barajı Altında Kalacak
Topraklar TRT Belgeseline Konu Oluyor.
T.C. Başbakanlık GAP İdaresi Başkanlığı’nın sponsorluğunda TRT tarafından çekimleri gerçekleştirilen ‘‘Birecik Barajı’ndan Etkilenen Nüfusun Yeniden Yerleşimi, İstihdamı ve Ekonomik Yatırımları için Planlama ve Uygulama Projesi’’ kapsamında yapılmakta olan çalışmaları konu alan belgesel filmin çekimleri sürüyor.
Birecik Barajı göl alanında kalan yerleşmelerdeki halkı ve onların yeniden iskanını, dört yıl boyunca adım, adım izleyecek olan TRT ekibi, 17-28 Haziran tarihleri arasında belgeselin bu yıl ki çekimlerinin son bölümünü gerçekleştirdi. Çekim ekibi bölgedeki ilk etap çalışmalarını Mart ayı içinde gerçekleştirmişti.
Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesi başta olmak üzere, Geçittepe, Dorucak, Gümüşgün, Savaşan, Kalemeydanı, Gözeli, Yukarı Çardak, Aşağı Çardak, Kasaba, Birecik ve Nizip’te gerçekleştirilen çekimlerde, evleri ya da tarlaları sular altında kalacak olan 30 000 kişinin, yeni yaşamları için yer seçimi, yeni iş alanları, paralarını değerlendirme seçenekleri, yeni yaşamlarına sosyal, ekonomik ve kültürel uyumlarını kolaylaştırmaya yönelik çalışmalar konu edilmektedir.
Bir baraj projesinin gerçekleştirilmesi nedeniyle yerinden edilen insanların yeniden iskanlarıyla ilgili olarak sürdürülen çalışmalarda halkın karar alma sürecine katılımının dünyada ilk kez sağlandığı bu proje, GAP İdaresi ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nca yürütülen, ‘’GAP Bölgesi’nde Sürdürülebilir Kalkınma Programı’’ içinde bulunan 29 projeden biridir.
‘’Birecik Barajı’ndan Etkilenen Nüfusun Yeniden Yerleşimi, İstihdamı ve Ekonomik Yatırımları için Planlama ve Uygulama Projesi’’ kapsamında halkın eğilimlerini belirlemeye yönelik araştırmaların yapılması, alternatif yerleşimlerin yer tespiti, sosyal ve ekonomik yönlendirme ve destek programları yer almaktadır.
Barajın göl aynasından Gaziantep İli’nin Nizip, Yavuzeli ve Araban; Şanlıurfa İli’nin Birecik Halfeti ve Bozova ile Adıyaman İli’nin Merkez ve Besni ilçelerine ait yerleşmelerden, yerleşim alanı itibarıyla 12 köy ve Halfeti ilçe merkezi ise kısmen etkilenmektedir. Söz konusu alt bölge içindeki 31 köyün ise yerleşim alanları değil sadece tarım arazileri etkilenmektedir.
Yapılacak çekimler ile, 2001 yılına dek bu Bölgede sürdürülecek çalışmalar kaydedilerek zengin bir görüntü arşivi oluşturulacaktır. Yapılan çekimler sonucunda oluşturulacak 40 dakikalık bir belgesel program, dört yıl boyunca her yıl sonbahar ayında yayınlanacak.
Kaynak
T.C. Başbakanlık GAP İdaresi Başkanlığı / 6 Temmuz 1998
Güneydoğu'daki Adımlar
Geçtiğimiz yıl TRT 1'de iki bölüm halinde ekrana gelen yerli belgesel "Halfeti - Suya Dönüşen Topraklar" yeni gelişmeleri bu akşam izleyiciye aktaracak.
TRT, 1996 - 2001 yılları arasında Birecik Baraj Gölü'nün oluşması, bölgede yaşayan insanların hayatlarındaki değişimi, zengin Doğu Roma kenti Zeugma başta olmak üzere pek çok kültür varlığının yer aldığı bölgedeki arkeolojik kazıları adım adım izlemeye devam ediyor.
Birecik Barajı tamamlandı ve 1 Kasım 1999'dan itibaren su tutmaya başladı. Barajın tamamen su tutmasıyla, dokuz köy hem arazilerini, hem yerleşim alanlarını tamamiyle kaybedecek. Halfeti ilçe merkezi ve üç köyün yerleşim alanları kısmen etkilenecek. Geri kalan köylerin sadece tarım arazileri kısmen su altında kalacak. Barajdan etkilenecek 41 köy Şanlıurfa, Gaziantep ve Adıyaman illerine bağlı... Şanlıurfa'ya bağlı Halfeti ilçesi de barajdan etkilenecek tek ilçe.
Geçtiğimiz yıl içinde çalışmanın ilk çekimleri iki bölüm halinde ekrana gelmişti. Kerime Senyücel genel yönetimindeki ekip bu yılki çekimleri de bitirdi. İki bölüm halinde yayımlanacak belgeselin ilk bölümü bu akşam karşınızda olacak ve gelişmeler aktarılacak.
Belgeselin danışmanlığını 70'li yıllarda Güneydoğu röportajlarında Fikret Otyam'a katılan Sosyal Antropolog Filiz Doğanay yapıyor. GAP İdaresi'nde kırsal yatırım uzmanı olan Doğanay, 30 yıldır Güneydoğu'yla ilgili olarak çalışıyor. Yapımın müzikleri Yeni Türkü grubunun vokali Derya Köroğlu'na ait. Belgeselin kameramanı ise Haldun Özkanlı.
"Halfeti Suya Dönüşen Topraklar" adlı belgesel dizisi her yıl 45 dakikalık iki bölüm halinde yayımlanıyor. Bölgeden 10 kadar aile izleniyor. Bölgenin insan, çevre ve kültür değişimi izleyiciye aktarılıyor. Belgesel ve arşiv 2001 yılında baraj çevresinin son haline gelmesiyle tamamlanacak.
TRT 1 / 23.30
Kaynak - Milliyet 8 Şubat 2000 Salı
Halfeti Fotoğrafları
Sergisi
TRT yapımı olan ve Kerime Senyücel imzası taşıyan "Halfeti Suya Dönüşen
Topraklar" adlı belgesel hazırlanırken çekilen fotoğraflar, Şanlıurfa'da
sergileniyor. Sergi, DSİ 15. Bölge Müdürlüğü Misafirhane Salonu'nda 27
Mayıs Pazar gününe kadar açık kalacak.
Sergi, dört yıllık bir çalışmanın ürünü olan "Halfeti'de Suya Dönüşen
Topraklar" belgeselinin fotoğraf arşivinden oluşuyor. Fotoğrafları,
TRT fotoğrafçılarından Ali Ahıskalı, Hüseyin Öğretmen, Murat Zileli ve
Süleyman Yurdakul çekti. Sanatseverler sergiyi, 27 Mayıs Pazar gününe kadar
DSİ 15. Bölge Müdürlüğü Misafirhane Salonu'nda gezebilecek.
Yapım ve yönetmenliğini Kerime Senyücel'in üstlendiği "Halfeti Suya Dönüşen
Topraklar" adlı belgesel, Birecik Barajı'nın yapımı ile sular altında
kalan Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesi, antik kent Zeugma ve Fırat Nehri'ne kıyısı
olan Şanlıurfa, Gaziantep ve Adıyaman illerine bağlı köyleri anlatıyor.
Belgeselde çekimler, Birecik Barajı'nın inşaatına başlandığı 1998 yılından
başlayarak, barajın faaliyete geçtiği 2000 yılına kadar sürdürüldü. Böylece
barajla birlikte yaşamları değişecek olan insanların öyküsü de üç yıl
boyunca gözlemlendi. 1998 yılında çekimleri ve montajı tamamlanan ilk iki bölüm
olan "Baraj Belki de Hayatımızı Yeniden Şekillendirecek" adıyla
yayınlandı. Barajın yapımı ile evlerinden, topraklarından olacaklarını
öğrenen bölge halkının endişeleri bu bölümlerde aktarılıyor. 1999 yılında
gerçekleşen "Anılarla Yaşamayı Düşünürsek Hiçbir Şey Başaramayız"
adlı iki bölüm ise bölge halkının yeni bir yaşam fikrine alışma sürecini
yansıtıyor. 2000 yılı Mayıs - Ekim ayları arasında çekimleri gerçekleşen
ve 2000 yılının sonunda montajı yapılan son iki bölüm ise "Kuş
Seslerinin Yerini Hızar Sesleri Aldı" adını taşıyor. Bu bölümde bölgenin
sular altında kalması, bölge halkının yeni yerleşim yerlerine taşınması,
üç yıldır izlenen kişi ve ailelerin öyküleri ile birlikte anlatılıyor.
